یک مسئول ورزشی:
مسئولان هیات چوگان کرمان تلاش کردهاند عمارتی برجامانده از اصطبلی قدیمی یا باشگاه سوارکاری مربوط به دوران معاصر را که از آن به عنوان عمارت چوگان یاد میکنند با همکاری میراث فرهنگی به مرحله ثبت ملی برسانند تا کاربریهای مختلفی نیز از آن برای مردم فراهم شود.
رییس هیات چوگان استان کرمان در این زمینه توضیح داد: مراحل ثبت ملی عمارت چوگان کرمان واقع در این شهر با پیگیری این هیات و همکاری میراث فرهنگی در مراحل پایانی قرار دارد.
محمدرضا عامری روز دوشنبه در نشست خبری افزود: مکاتبات اداری صدور مجوزهای آن انجام شده و نامه آن را گرفته ایم تا این عمارت طی چندماه آینده به ثبت ملی برسد و در ادامه بتواند جذابیتی برای گردشگری کرمان نیز باشد.
وی اظهار داشت: این عمارت به علت قرار گرفتن در مناطق مسکونی در حال تخریب بود اما هدف ما این است که پس از ثبت ملی، آن را به موزه ورزش کرمان تبدیل کنیم زیرا این عمارت ظرفیت لازم برای تبدیل شدن به موزه را دارد.
مجتبی شفیعی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان نیز در این زمینه در گفت وگو با خبرنگارتایید کرد که مراحل ثبت ملی این بنا که باشگاه سوارکاری بوده، توسط میراث فرهنگی در حال انجام است و این بنا می تواند کارکردی مرتبط با چوگان و سوارکاری داشته باشد.
عمارت چوگان کرمان از آثار فرهنگی عصر معاصر دیار کریمان تلقی می شود که در بلوار جمهوری اسلامی خیابان صادقیه در ضلع غربی این شهر قرار گرفته و از منظر فرهنگی شباهت های بسیاری با سر در دانشکده فنی دانشگاه شهید باهنر کرمان دارد که پیش از این ثبت ملی شده است.
این بنا با گسترش شهر کرمان در حال تخریب بود اما عده ای از حامیان میراث فرهنگی به علت برخی ویژگی های خاص و منحصر به فرد این بنا، جلو تخریب آن را گرفتند.
تامین زیرساخت ها برای ورزش چوگان کرمان
متولی ورزش چوگان استان کرمان همچنین در ادامه مصاحبه خود با خبرنگاران با بیان اینکه این هیات پنج سال است که آغاز به کار کرده گفت: تلاش های لازم در این سال ها برای تشکیل هیات چوگان استان و ساخت باشگاه بخش خصوصی انجام شده، زیرا هرچند این رشته ورزشی، ایرانی است اما همواره غریب بوده و مردم با آن آشنایی کافی ندارند.
وی ادامه داد: چوگان تنها ورزشی است که در میراث معنوی یونسکو ثبت شده و ما آنقدر جذابیت ایجاد می کنیم که از شهرهای دیگر برای این ورزش به کرمان بیایند و زیرساختها را در تحقق این هدف فراهم میآوریم.
عامری عنوان کرد: در این زمینه فاز نخست مجتمع گردشگری ورزشی چوگان پاز با ساخت اصطبل، رستوران، کافی شاپ و هتل مراحل پایانی خود را می گذراند.
وی گفت: هیات چوگان استان کرمان در حالی که کرمان در این رشته پیشینه تاریخی بیشتری نسبت به سایر استان ها دارد، در حوزه فرهنگ سازی چوگان بیشترین فعالیت را داشته است.
این مقام مسئول افزود: این هیات در ساخت اِلِمان ها(نشانه ها)، آموزش و نقاشی مرتبط با چوگان فعالیت فرهنگ سازی خود را آغاز کرده و اقدامات چاپ یک کتاب انجام شده؛ همچنینو ابتدای محور گردشگری هفت باغ شهر کرمان یک پارک به نام چوگان نامگذاری شده است.
وی یادآور شد: بسیاری از استان ها با وجود داشتن تیم، زمین استانداردی برای این ورزش ندارند اما ما در ابتدای کار زمین استاندارد را در کرمان به عنوان سومین استان راه اندازی می کنیم.
کرمان خاستگاه ورزش چوگان
دبیر هیات چوگان استان کرمان نیز در این نشست با اشاره به اینکه نشانه هایی از این ورزش در حفاری های کُنارصندل جیرفت مربوط به هزاره سوم ق.م یافت شده است گفت: چوگان اولین بازی گروهی جهان است که توسط ایرانیان ابداع شده اما تاریخ دقیق آن مشخص نیست و یافته های جدید نشان می دهد که این ورزش از استان کرمان آغاز شده است.
رضا شاهمحمدی افزود: آنچه تا این لحظه به اثبات رسیده این است که این بازی در دوره هخامنشی به عنوان بازی شاهان و بزرگان مرسوم بوده و در جشن ها به کار رفته است.
وی تصریح کرد: چوگان در شاهنامه فردوسی نیز آمده و نبردی در این میان بین سیاوش و تورانیان شکل گرفته که نشان می دهد این ورزش در ابتدا نوعی رزم تلقی میشده و کارنامه غنی در استان کرمان دارد.
این مسئول افزود: در واقع آثار معروف به کارنامه اردشیر بابکان باعث شد که این رشته در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به نام ایران ثبت شود.
دبیر هیات چوگان استان کرمان با بیان اینکه تنها دیوار نگاره چوگان را در کاروانسرای گنجعلیخان کرمان مشاهده می کنیم اظهارداشت: زمین چوگان به اندازه میدان گنجعلیخان است و گوی های پارچه ای در این منطقه کشف و ثبت شده که این گوی ها نیز برای ثبت این ورزش به سازمان میراث فرهنگی یونسکو ارایه شد و نشان داد که این بازی علاوه بر ریشه تاریخی در ایران در طول سال ها بازی میشده و کرمان حتی در اواخر قاجاریه این ورزش را داشته است.
وی ادامه داد: ورزش چوگان در روز ۱۶ آذرماه سال ۹۶ در فهرست میراث ناملموس یونسکو به نام ایران ثبت شده که جای تبریک به همه ملت ایران را دارد.
احداث نخستین دهکده گردشگری ورزشی چوگان در کرمان
شاهمحمدی عنوان کرد: ۲۱ هکتار زمین در محل کمربندی امام رضا(ع) برای دهکده ورزشی گردشگری چوگان پاژ اختصاص یافت و فاز یک این پروژه در ۲ هکتار با ساخت هتل، مهمانسرا و اصطبل اسب در مراحل پایانی قرار گرفته که بزودی آماده افتتاح خواهد شد.
وی افزود: اکنون زمینی به منظور ترویج ورزش باستانی چوگان، به این کار اختصاص داده شده و حتا به آنجا اسب انتقال داده ایم.
نامگذاری یکم خرداد به عنوان روز چوگان کرمان
دبیر هیات چوگان استان کرمان همچنین با اشاره به پیشینه چوگان در استان کرمان گفت: روز یک خردادماه را به عنوان روز چوگان کرمان نامگذاری کردیم و اول خرداد ۱۴۰۲ افتتاح نخستین باشگاه کرمان و برگزاری مسابقات کشوری را در این استان خواهیم داشت.
وی خاطرنشان کرد: این بازی با تیمهای ۶ نفره برگزار می شود که چهار بازیکن به صورت مستقیم در زمین حضور دارند و تعویض در این مسابقه آزاد است؛ همچنین ۶ چوکه(نیمه) دارد اما برای کاهش هزینه و اینکه هر تیم حداقل به ۳۶ اسب نیاز دارد، معمولا به صورت چهار چوکه برگزار می شود.
شاه محمدی افزود: مهارت اسبها در این ورزش مهم است ضمن آنکه سرعت عمل افراد نیز بسیار تاثیر دارد.
همایش آموزشی چوگان و استعدادیابی
این مسئول یادآور شد: همایش آموزشی چوگان با ۱۰ کمیته زیرمجموعه روز جمعه ۱۶ آذرماه در کرمان برگزار می شود؛ این هیات اکنون در چهار شهرستان فعال شده اما درصددیم که این ورزش را گسترش دهیم و باشگاه چوگان استان را راه اندازی کنیم.
وی هدف از برگزاری همایش آموزشی چوگان را با بخش های مختلف فرهنگی، تاریخی، فنی و ورزشی، معرفی ورزش چوگان در استان کرمان بیان و اعلام کرد: این همایش در گام نخست با شرکت کنندگانی از چهار شهر کرمان، سیرجان، رفسنجان و زرند برگزار می شود و در برگزاری آن سعی شده علاقه مندان این ورزش جذب و استعدادیابی نیز در آن گنجانده شود.
دبیر هیات چوگان استان کرمان گفت: چوگان به زیرساخت های مناسب از جمله زمین بزرگ، اسب و تجهیزات نیاز دارد که بتازگی این موارد در کرمان مهیا شده و علاقه مندان نیز طی ۲ دوره به تهران اعزام شده اند تا آموزش های لازم را فرابگیرند.
وی ادامه داد: کارگاه نمادین چوگان را سال گذشته با هدف استعدادیابی برگزار کردیم و عده ای نیز جذب این رشته ورزشی شدند.
برنامه ریزی برای میزبانی مسابقات چوگان کشور
شاه محمدی افزود: چوگان اکنون در ۸۰ کشور جهان فعال است و فدراسیون جهانی دارد؛ شرکت های مهم جهان چوگان بازی می کنند و یکی از جذابترین بازی ها تلقی می شود.
وی ابراز داشت: اکنون ایران با برگزاری چهار جام مقطعی به صورت فصلی به این رقابت می پردازد و ما نیز در حال برنامه ریزی برای دریافت میزبانی کشوری این مسابقات در روز یکم خرداد سال آینده در کرمان هستیم.